Dengue wordt uitsluitend overgedragen via de beet van een besmette Aedes-mug, die vooral overdag actief is. Deze mug komt veel voor in tropische en subtropische gebieden, vooral rond stedelijke zones met stilstaand water. Je kunt dengue niet rechtstreeks van een ander persoon krijgen, ook niet via hoesten of aanraking. Wel kan een mug een besmet persoon steken en het virus daarna doorgeven aan iemand anders.

Reizigers lopen daardoor vooral risico op plekken met veel muggenpopulaties en weinig muggenbestrijding. Omdat één enkele beet genoeg is om ziek te worden, is bescherming tegen muggen essentieel. Gebruik daarom altijd DEET en draag bedekkende kleding, vooral tijdens ochtend- en avondschemering.

De eerste symptomen van dengue beginnen meestal 4 tot 10 dagen na een besmette muggenbeet. Vaak ontstaat plotselinge hoge koorts, gevolgd door hevige spier- en gewrichtspijn, hoofdpijn en soms pijn achter de ogen. Veel mensen omschrijven de ziekte als “knokkelkoorts” vanwege de intense pijn in het lichaam. Later kan er een huiduitslag ontstaan of kleine bloedinkjes. De klachten lijken soms op griep, waardoor reizigers ze kunnen onderschatten. Het is belangrijk om op tijd medische hulp te zoeken als je na een reis koorts krijgt. Vroege herkenning voorkomt complicaties en helpt artsen betere zorg te bieden.

Voor de meeste reizigers verloopt dengue relatief mild, maar in sommige gevallen kan de ziekte ernstiger worden. Vooral bij mensen die dengue al eerder hebben doorgemaakt, is er een verhoogd risico op een ernstige vorm, zoals dengue hemorragisch koorts. Hierbij kunnen bloedingen, uitdroging en soms shock optreden. Reizigers naar gebieden met veel dengue-uitbraken moeten dus extra alert zijn.

Omdat er geen specifieke antivirale behandeling bestaat, richt de zorg zich vooral op het voorkomen van uitdroging en het bewaken van complicaties. Met tijdige medische hulp herstellen de meeste mensen volledig. Toch is voorkomen altijd beter dan genezen, vooral in drukke steden in Azië en Latijns-Amerika.

De beste manier om dengue te voorkomen is door muggenbeten zoveel mogelijk te vermijden. Gebruik muggenwerende middelen op basis van DEET, icaridine of citriodiol en breng deze overdag goed aan, want de Aedes-mug steekt juist dan. Draag lichte, bedekkende kleding en slaap indien mogelijk onder een klamboe, ook al steekt de Aedes-mug vooral overdag.

Vermijd plekken met stilstaand water waar muggen graag broeden. Kies bij voorkeur accommodaties met airconditioning of horren voor ramen en deuren. In gebieden met actieve uitbraken kun je extra voorzorgsmaatregelen nemen, zoals het vermijden van drukke wijken. Hoe beter je jezelf beschermt, hoe kleiner de kans op een infectie.

Er bestaat een denguevaccin, maar het wordt slechts in specifieke gevallen geadviseerd. Het vaccin is namelijk vooral bedoeld voor mensen die al eerder dengue hebben gehad en in een gebied wonen waar het virus voortdurend circuleert. Voor reizigers wordt het vaccin meestal niet standaard aanbevolen, omdat het risico afhankelijk is van bestemming, verblijfsduur en persoonlijke gezondheid.

Ook is het vaccin niet geschikt voor iedereen en wordt het alleen aangeboden onder strikte voorwaarden. Tijdens een reisconsult kan nauwkeurig worden bepaald of vaccinatie zinvol is voor jouw situatie. In de meeste gevallen blijft muggenbescherming de belangrijkste preventiemaatregel voor toeristen.

Als je tijdens of na je reis koorts krijgt, vooral binnen twee weken na terugkomst uit een denguegebied, is het verstandig om medische hulp te zoeken. Let vooral op alarmsymptomen zoals aanhoudend braken, buikpijn, duizeligheid of bloedingen; deze kunnen wijzen op een ernstiger verloop. Vroege diagnose helpt artsen om complicaties te voorkomen en je beter te begeleiden.

Drink voldoende water, want uitdroging verergert de klachten. Gebruik geen ibuprofen of andere NSAID’s, omdat deze het risico op bloedingen vergroten bij dengue. Paracetamol is wel veilig. Wacht niet te lang met een doktersbezoek, want dengue kan snel veranderen van mild naar ernstig.